Filozofia JoĂąska
Anaksymander z Miletu (546 p. n. e.). Za pierwszÂą zasadĂŞ i element uwaÂżaÂł to, co nieograniczone. TwierdziÂł, Âże zmianom podlegajÂą tylko czĂŞÂści, caÂłoœÌ zaÂś jest niezmienna. Ziemia znajduje siĂŞ w Âśrodku, w miejscu centralnym i ma ksztaÂłt kuli, a ksiĂŞÂżyc Âświeci ÂświatÂłem zapoÂżyczonym od sÂłoĂąca, sÂłoĂące nie jest mniejsze od ziemi i jest najczystszym ogniem. WynalazÂł zegar sÂłoneczny oznaczony cyframi oraz wskazujÂący przesilenia i zrĂłwnania dnia z nocÂą. StworzyÂł pierwszÂą mapĂŞ Âświata z konturami lÂądu i morza oraz pierwszym planetarium. Anaksymenes z Miletu dowodziÂł, Âże gwiazdy poruszajÂą siĂŞ dookoÂła ziemi, a nie schodzÂą pod ziemiĂŞ. WspomniaÂł Talesa z Miletu, ktĂłry zapatrzony w niebo zapomniaÂł, gdzie siĂŞ znajduje, i wpadÂł do studni, nad ktĂłrej krawĂŞdziÂą nieopatrznie stan¹³. Anaksagoras byÂł uczniem Anaksymenesa. NapisaÂł: „Wszystkie rzeczy byÂły razem pomieszane; aÂż doszedÂł rozum, ktĂłry dopiero nadaÂł im porzÂądek”. Na pytanie, czy nic go nie obchodzi ojczyzna, odpowiedziaÂł: „JakÂżeby? Bardzo miĂŞ obchodzi moja ojczyzna!” – i wskazaÂł na niebo. Za elementy uwaÂżaÂł jednorodne czÂąsteczki, z ktĂłrych zbudowany jest caÂły Âświat. CiaÂła ciĂŞÂżkie, np. ziemia, znajdujÂą siĂŞ na dole, ciaÂła lekkie, jak ogieĂą, na gĂłrze; poÂśrodku jest woda i powietrze. Ziemia jest pÂłaska, a morza powstaÂły wskutek parowania pod wpÂływem ciepÂła sÂłonecznego. Droga Mleczna jest odbiciem ÂświatÂła tych gwiazd, ktĂłre nie sÂą oÂświetlane przez sÂłoĂące, a meteory – rodzajem iskier, odrzucanych przez wiatr. Wiatry powstajÂą wskutek rozrzedzania siĂŞ powietrza pod dziaÂłaniem sÂłoĂąca. Grzmot jest wynikiem zderzenia siĂŞ chmur, a bÂłyskawice – ich ocierania siĂŞ o siebie. TrzĂŞsienie ziemi powstaje wskutek przedostawania siĂŞ powietrza do ziemi. Pierwsze zwierzĂŞta powstaÂły z wilgoci, ciepÂła i substancji podobnej do ziemi. PrzepowiedziaÂł upadek meteorytu w Aigospotamoi, wyjaÂśniajÂąc, Âże bĂŞdzie to kamieĂą, ktĂłry spadnie ze sÂłoĂąca. PowiedziaÂł, Âże niebo jest caÂłe zÂłoÂżone z kamieni, ktĂłre trzymajÂą siĂŞ tylko dziĂŞki szybkoÂści, z jakÂą siĂŞ obracajÂą, i spadÂłyby wszystkie, gdyby ich ruch byÂł powolniejszy. Na igrzyska przyszedÂł w pÂłaszczu przed deszczem i rzeczywiÂście deszcz lun¹³. NienawidziÂł Demokryta za to, Âże nie chciaÂł z nim dyskutowaĂŚ. Kiedy dowiedziaÂł siĂŞ o wydanym na nim wyroku Âśmierci (za bezboÂżnoœÌ) miaÂł powiedzieĂŚ: „Przyroda dawno juÂż skazaÂła na ÂśmierĂŚ i moich sĂŞdziĂłw, i mnie”. Prowadzony na ÂśmierĂŚ zostaÂł obroniony przez Peryklesa, ktĂłry na Zgromadzeniu powiedziaÂł, Âże jeÂśli nie majÂą nic przeciwko niemu, ktĂłry jest jego uczniem, powinni uwolniĂŚ Anaksagorasa i tak uczynili. Jednak ten nie mĂłgÂł znieœÌ zniewagi i popeÂłniÂł samobĂłjstwo. Archelaos Fizyk (450 p. n. e.) byÂł uczniem Anaksagorasa i jako pierwszy wprowadziÂł do Aten joĂąskÂą filozofiĂŞ przyrody. TwierdziÂł, Âże nic nie jest ani godziwe, ani niegodziwe z natury, ale tylko z ustanowienia. Woda paruje pod wpÂływem temperatury, kiedy zaÂś rozlewa siĂŞ na wszystkie strony, wytwarza powietrze. Pierwszy wskazaÂł, Âże dÂźwiĂŞk powstaje wskutek drgania powietrza, a morza tworzÂą siĂŞ w miejscach wg³êbionych, wskutek przesÂączania siĂŞ wody przez ziemiĂŞ. SÂłoĂące jest najwiĂŞkszÂą z gwiazd, a wszechÂświat jest niekoĂączony.
http://pl.shvoong.com/humanities/philosophy/1911660-%C5%BCywoty-pogl%C4%85dy-s%C5%82ynnych-filozof%C3%B3w-filozofia/